۱۳۸۹ مهر ۱۶, جمعه

زرتشت در دام نیـچـه


زرتشت در دام نیـچـه

کتابی که نیچه از نوشتنش بارها پشیمان بود؛ کارل یاسپرس از بزرگترین منتقدان نیچـه، کتاب چنین گفت زرتشت را در اندازه، قصه کودکان میداند! کتابی که فقط در بیست نسخه چاپ گشت که عمده آن به دوستانش فرستاده شد. بقول خودش کتابی برای همه و هیچکس. این عبارت نیچه صرفاٌ رتوریک1 محض است و او استاد رتوریسم2 (Rhetorism) است. نیچه و هدایت در نثر خویش با خویش صادقند. آفریننده زرتشت متافیزیکی در 1885 در یادداشت های شخصی اش می نویسد: "Ich verstimme,denn niemand versteht meine Worte " چنین به نظر می رسد که هیچ کس کلام او را درک نمی کند و اضافه می کند که دیگر مایل نیست از زرتشت سخنی بگوید.

نیچـه نمی خواهد شاعر باشد که زرتشت رابه سراید بلکه می خواهد از زرتشت به بعـد بعنـوان یک فیلسوف مطـرح گردد؛ به همین منظـور حتی نامه ای به دانشگاه نوشته و ابراز آمادگی نمـوده که مستمـری بازنشستگی را به تدریس ساعاتی در روز تبدیل کند. هیئت رئیسه دانشگاه از او می خواهـد که مقاله ای با موضـوع فلسفی تهیه نموده وبه دانشگاه بفرستد. او در پاسخ ـ بجای متن فلسفی ـ دوبـاره نامـه ای رتوریک نوشته و ابـراز علاقه شدید و اصـرار در تدریس فلسفه دارد و مقامات دانشگاه را به آثار خود ارجاع می دهد. هیئت رئیسه پس از خواندن دلائل نیچـه، او را شایسته تدریس در همان رشته فیـلولـوژی کلاسیک دانسته، و به درخواست او برای کسب کـرسی استادی فلسفه جواب رد می دهد. خواندنی ست که هیئت علمی دانشگاه هم به پیروی از هیئت رئیسه، آثار نیچه را در حوزه جهانبینی و ایدئولوژی شناخته و به دلیل آنکه اندیشه او سیستماتیک و مطابق سیاست علمی دانشگاه نیست! از رؤسای دانشگاه می خاهد که نیچـه را به دانشگاه راه ندهد. پس از نیچـه اکنون در سراسر گیتی و در تمام مراکز معتبر علمی، نیچـه نیز تدریس می شود.
تـم منظوم و منثـور کتـاب زرتشت شایسته اپــرای واگنـر است تا کتـابی برای بحث و نقد و استـدلال، و نیچه با زرتشت به اوج می رسد.کدام آلمانی است که در برابر عظمت نثر زرتشت سر فرود نیاورد؟
1 نیچه و هدایت در نثر خویش با خویش صادقند رتوریسم نیچه ورالیسم هدایت همچون آیینه ایست که تصویر رسنتیمان این دونویسنده ا را منعکس مینمایند.
2 رتوریزم (بلاغت وشیوایی Rhetorism ) دراینجا به معنی متقاعد ساختن مخاطب نیچه نیست، بلکه نشا ن دادن تبحر وبرجستگی قلم اوست.نیچه متون کهن یونانی ودینی را صرفاً رتوریک برداشت میکرد، کتاب چنین گفت زرتشت او دلیل این مدعا ست.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر